'Είμαστε οι στρατιώτες του Θεού και λατρεύουμε τον θάνατο. Είμαστε έτοιμοι να μετατρέψουμε τον Λίβανο σ' ένα άλλο Βιετνάμ'. (Ανακοίνωση της Hezbollah)
Ποτέ άλλοτε στην ιστορία μία πόλη δεν έχει καταστεί θέατρο μαχών όπου αντιπαλεύουν για επικράτηση τόσες πολλές ιδεολογίες, σεκταριστικές θρησκευτικές αντιλήψεις, τοπικές βεντέτες ή ξένες συνωμοσίες και πάσης φύσεως επιβουλείς, όπως συνέβη στην Βηρυτό στις αρχές του 1980. Το τριγωνικό σχήμα των αντιμαχόμενων μερών στο Μπέλφαστ (Ιρλανδοί Δημοκρατικοί, Loyalists-Προτεστάντες, Βρετανοί) κι οι αποσχιστικές ομάδες τους, μπορεί να παρομοιασθεί με την ρώσικη μπάμπουσκα, όπου οι διαμάχες εκτυλίσσονται η μία μέσα απ' την άλλη. Για παράδειγμα ο εμφύλιος στο Λίβανο μεταξύ Σιιτών και Παλαιστινίων. Μέσα απ' αυτόν εκτυλίσσεται ένας άλλος εμφύλιος, αυτός μεταξύ Μαρωνιτών και Μουσουλμάνων και Δρούζων. Αυτός εκτυλίσσεται στο πλαίσιο της περιφερειακής σύγκρουσης Ισραήλ και Συρίας κι έπειτα σ' ένα υποκατάστατο πολέμου μεταξύ Ιράν και Ηνωμένων Πολιτειών. Εν τέλει όλα αυτά στο πλαίσιο του λεγόμενου 'Ψυχρού Πολέμου'.
Για παράδειγμα, το φθινόπωρο του 1971, υπήρχαν 58 διαφορετικές ένοπλες ομάδες μονάχα στην Δυτική Βηρυτό. Με τόσους πολλούς ανθρώπους που προσπαθούν να σκοτώσουν ο ένας τον άλλον για τόσο πολλούς διαφορετικούς λόγους, η Βηρυτός κατέστη λόγω και της ραγδαίας ανάπτυξης της τεχνολογικής βίας των αστικών κέντρων ό,τι είναι ένα τροπικό δάσος για την εξέλιξη των φυτών. Μ' άλλα λόγια κατέστη το φυτώριο της ασύμμετρης τρομοκρατίας. Παράλληλα με αυτό το φυτώριο, εξελίχθηκε και το φυτώριο του 'πολέμου κατά της τρομοκρατίας'. Εκρήξεις παγιδευμένων οχημάτων αναστάτωσαν την μουσουλμανική Δυτική Βηρυτό απ' το φθινόπωρο του 1981 κι έπειτα, προφανώς ως μέρος της ισραηλινής στρατηγικής εκδίωξης της 'Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης' (PLO) απ' το Λίβανο. Η Mossad είχε χρησιμοποιήσει προηγουμένως παγιδευμένα αυτοκίνητα στη Βηρυτό για να δολοφονήσει διάφορους 'ενοχλητικούς' Παλαιστίνιους ηγέτες (για παράδειγμα τον Ghassan Kanfani τον Ιούλιο του 1972). Ουδείς εξεπλάγη όταν προέκυψαν οι αποδείξεις ότι το Ισραήλ ήταν χορηγός στον κύκλο του αίματος. Σύμφωνα με τον έγκριτο μελετητή της κατάστασης που επικρατεί στη Μέση Ανατολή, Rashid Khalidi: 'Μια σειρά από δημόσιες εξομολογήσεις οπόταν συλλαμβάνονταν διάφοροι οδηγοί, κατέστησαν σαφές ότι οι επιθέσεις με παγιδευμένα αυτοκίνητα είχαν χρησιμοποιηθεί στοχευμένα απ' τους Ισραηλινούς και τους Φαλαγγίτες σύμμαχούς τους ώστε ν' αυξήσουν ασφυκτικά την πίεση προς την πλευρά της PLO, ώστε ν' αναγκαστεί να εγκαταλείψει την περιοχή'. Ο δημοσιογράφος Robert Fisk βρισκόταν στη Βηρυτό όταν μία ισχυρή βόμβα σε παγιδευμένο αυτοκίνητο άνοιξε έναν κρατήρα 45 ποδών (540 ίντσες) στο δρόμο, ενώ ισοπέδωσε ένα οικοδομικό τετράγωνο αποτελούμενο από διαμερίσματα. Το κτήριο κατέρρευσε μονομιάς, καταπλακώνοντας τους 50 ενοίκους που βρίσκονταν εντός αυτού, με τους περισσότερους εξ αυτών να' ναι Σιίτες πρόσφυγες απ' το νότιο Λίβανο. Αρκετοί απ' τους βομβιστές συνελήφθησαν, ενώ ομολόγησαν ότι οι βομβιαστικές επιθέσεις είχαν εκοπονηθεί απ' την υπηρεσία Shin Bet, το ισραηλινό ισοδύναμο του FBI ή της British Special Branch.
Μολονότι τέτοιες φρικαλεότητες είχαν σχεδιαστεί για να βάλουν μία σφήνα τρόμου μεταξύ της PLO και των Μουσουλμάνων του Λιβάνου είχαν τ' ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα (όπως συνέβη με τους βομβαρδισμούς της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας εναντίον κατοικημένων περιοχών), την μετατροπή των Σιιτών από άτυπους σύμμαχους των Ισραηλινών σ' αποφασιστικούς εχθρούς τους. Το νέο πρόσωπο της σιιτικής μαχητικότητας ήταν η Hezbollah, που σχηματίστηκε στα μέσα του 1982 από μία συγχώνευση του ισλαμικού κινήματος Amal μ' άλλες ομάδες που ήσαν φανατικοί υπέρμαχοι του Χομεϊνί. Τα μέλη της εκπαιδεύονται απ' την ιρανική Pasdaran στην κοιλάδα του Μπεκάα, ενώ η Hezbollah αποτελεί ένα εγχώριο κίνημα αντίστασης με βαθιές ρίζες στις σιιτικές φτωχογειτονιές της Νότιας Βηρυτού και ταυτόχρονα αποτελεί το μακρύ χέρι της αντισιωνιστικής επανάστασης του θεοκρατικού Ιράν. Αν και ορισμένοι εμπειρογνώμονες ασπάζονται εναλλακτικές θεωρίες, η ισλαμική Amal/Hezbollah θεωρείται σχεδόν κοσμική εξουσία συνεπικουρούμενη τόσο απ' τη Συρία όσο το Ιράν, υπεύθυνη για τις αιματηρές επιθέσεις εναντίον των αμερικανικών και των γαλλικών δυνάμεων που ενέδρευαν στη Βηρυτό στην διάρκεια του 1983. Η διαβολική καινοτομία της Hezbollah ήταν να παντρέψει τις επιθέσεις με τη χρήση παγιδευμένων οχημάτων με ANFO που είχε θέσει στην ημερήσια διάταξη ο IRA με τους καμικάζι αυτοκτονίας, χρησιμοποιώντας οδηγούς αυτοκτονίας για την πρόσκρουση οχημάτων που μετέφεραν εκρηκτικά πάνω στις ξένες πρεσβείες και στους στρατώνες ξένων δυνάμεων στη Βηρυτό κι αργότερα εναντίον των ισραηλινών σημείων ελέγχου (checkpoints) και των περιπόλων τους στο νότιο Λίβανο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κι η Γαλλία κατετάγησαν στους στόχους της Hezbollah κι των Συμμάχων της (Συρία και Ιράν), απ' την στιγμή που η 'Πολυεθνική Δύναμη της Βηρυτού' αποβιβάστηκε εκεί για να επιτρέψει-τύποις-την ασφαλή απομάκρυνση της PLO απ' την πόλη και η οποία εξελίχθηκε άτυπα και στη συνέχεια ανοικτά σε σύμμαχο της Ηγεσίας των Μαρωνιτών στον εμφύλιο πόλεμο που διεξήγαγαν κατά της μουσουλμανικής πλειοψηφίας των Δρούζων. Όμως δεν άργησαν τα πρώτα αντίποινα εναντίον της πολιτικής Reagan που έλαβαν χώρα στις 18 Απριλίου του 1983, οπόταν ένα φορτηγό που μετέφερε 2.000 λίμπρες ANFO διέκοψε την κυκλοφορία στο δρόμο μπροστά απ' την πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο πρώην πράκτορας της CIA στην περιοχή, ο Robert Baer, αναφέρει ότι ακόμα και για δεδομένα της Βηρυτού, η έκρηξη ήταν τρομακτική. Το αεροπλανοφόρο του Στόλου των Ηνωμένων Πολιτειών Guadalcanal αγκυροβόλησε σ' απόσταση 5 μιλίων απ' την ακτή. Στο επίπεδο '0', το μεγαλύτερο μέρος της 7όροφης πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών στη Βηρυτό μετετράπη σ' έναν σωρό από μπαρουτοκαπινσμένα ερείπια. Οι κυβερνήσεις Λιβάνου και Ισραήλ συμφώνησαν στην αποχώρηση όλων των ισραηλινών στρατευμάτων απ' το Λίβανο με τον όρο ότι θ' αποχωρήσουν κι οι Σύριοι. Οι δεύτεροι αρνήθηκαν ν' αποχωρήσουν. Ξέσπασαν μάχες μεταξύ Μουσουλμάνοων και κυβερνητικών στρατευμάτων του Λιβάνου υπό τον πρόεδρο Amin Gemayel. Οι Ισραηλινοί αποχώρησαν απ' τα βουνά Chouf και δημιούργησαν ένα νέο μέτωπο στα Βόρεια της Σιδώνας. Ο 'Ισλαμικός Ιερός Πόλεμος' χτύπησε τα στρατηγεία των Αμερικανών και των Γάλλων, σκοτώνοντας πάνω από 300 άτομα, ενώ τ' αμερικανικά πολεμικά πλοία βομβάρδισαν μουσουλμανικές περιοχές στο Λίβανο, υποστηρίζοντας την κυβέρνηση Gemayel. Άλλος βομβιστής αυτοκτονίας κατέστρεψε ισραηλινό στρατιωτικό κέντρο στην Τύρο.
Είτε επρόκειτο για προϊόν έμπειρου στρατηγικού σχεδιασμού είτε επρόκειτο για καθαρή τύχη, η βομβιστική επίθεση στην πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών συνέπεσε της επίσκεψης του Robert Ames, του εθνικού αξιωματούχου των μυστικών υπηρεσιών της CIA στην Εγγύς Ανατολή. Ο ίδιος σκοτώθηκε ('το χέρι του βρέθηκε να επιπλέει ένα μίλι ανοικτά στη θάλασσα, ενώ η γαμήλια βέρα ήταν ακόμα στο δάχτυλό του') και ακόμα άλλα έξι μέλη του σταθμού της CIA στην Βηρυτό είχαν την ίδια τύχη. Το χτύπημα ήταν πρωτοφανές και τρομακτικό για την CIA. H CIA ακρωτηριάστηκε επιτελικά και ζητιάνευε ψίχουλα πληροφοριών απ' την Γαλλική πρεσβεία και την Βρετανική που εδρεύει στην Κύπρο. Έναν χρόνο αργότερα, η Hezbollah αποτελείωσε οριστικά την παρουσία της CIA στην Βηρυτό, απαγάγωντας και εκτελώντας τον αντικαταστάτη του επικεφαλής του σταθμού της, William Buckley. Ανώτερος του 'τοποτηρητή της ειρήνης' Συνταγματάρχη Timothy Gerahty, ήταν ο διοικητής των Αμερικανών Πεζοναυτών, Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Αμερικανού Πρόεδρου Reagan, Robert McFarlane, ο οποίος διέταξε τον 6o Στόλο του Πολεμικού Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών το Σεπτέμβριο ν' ανοίξει πυρ εναντίον των παραστρατιωτικών ομάδων των Δρούζων που είχαν πραγματοποιήσει εφόδους σε θέσεις ενόπλων δυνάμεων στους λόφους πάνω απ' την Βηρυτό. Το αποτέλεσμα ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες να ταχθούν στο πλευρό της αντιδραστικής κυβέρνησης του Amin Gemayel. Ένα μήνα αργότερα, ανατρεπόμενο φορτηγό Mercedes 5 τόνων διαπέρασε το φυλάκιο που βρίσκονταν ταμπουρωμένοι οι πεζοναύτες φρουροί και προσέκρουσε στο ισόγειο του 'Beirut Hilton', όπου βρίσκονταν οι στρατώνες των Ηνωμένων Πολιτειών και πρωτύτερα το πρώην αρχηγείο της PLO δίπλα στο διεθνές αεροδρόμιο. Το ωφέλιμο φορτίο του φορτηγού ήταν 12.000 λίμπρες ισχυρών εκρηκτικών. 'Λέγεται ότι ήταν η μεγαλύτερη μη πυρηνική έκρηξη που πυροδότησε μέχρι σήμερα στη γη'. Η έκρηξη ήταν τέτοια που σήκωσε στον αέρα το 4όροφο κτήριο, προκαλώντας διάτμηση στις βάσεις των υποστυλωμάτων στήριξης, οι οποίες ήταν μεγέθους δεκαπέντε ποδών στην περιφέρεια και ενισχύμένες από πολυάριθμες ράβδους χάλυβα πάχους 1+¾ ιντσών. Η έκρηξη ήταν η πιο καταστροφική (με απολογισμό 241 νεκρούς) μετά απ' αυτήν της Iwo Jima το 1945. Μία άλλη επίθεση έλαβε χώρα κατά των στρατώνων των Γάλλων στη Δυτική Βηρυτό με τελικό απολογισμό 58 νεκρούς στρατιώτες. Αν η πρώτη επίθεση θεωρούνταν απάντηση στους Αμερικανούς για την προκλητική προστασία του Gemayal, η δεύτερη επίθεση ήταν μία απάντηση στην απόφαση της Γαλλίας να παράσχει στον Σαντάμ Χουσεΐν μαχητικά τύπου Super-Etendard (της Dassault) και πυραύλους Exocet για να επιτεθούν στο Ιράν.
Αργότερα, η κατάσταση περιπλέχθηκε ακόμα περισσότερο, όταν 2 μέλη της Hezbollah ενώθηκαν με 18 Σιίτες απ' το Ιράκ, ώστε να επιτεθούν με φορτηγό που μετέφερε εκρηκτικά στην αμερικανική πρεσβεία στο Κουβέιτ στις 12 Δεκεμβρίου του 1983. Η ενέργεια αυτή ήταν τ' αποκορύφωμα σειράς βομβιστικών επιθέσεων σε στόχους όπως η Γαλλική πρεσβεία και το κεντρικό διυλιστήριο της χώρας με σύνολο έξι νεκρούς και 80 τραυματίες. Επρόκειτο σαφώς για μία αυστηρή προειδοποίηση στους εχθρούς του Ιράν. Οι θανατηφόρες επιθέσεις είχαν ως αποτέλεσμα ν' αρχίσει να αποσύρεται η 'Πολυεθνική Δύναμη' απ' τον Λίβανο τον Φεβρουάριο του 1984. Ήταν μακράν η πιο εντυπωσιακή γεωπολιτική ήττα του Reagan που αντικατοπτρίζεται στην ειρωνική φράση του δημοσιογράφου Bob Woodward στην 'Washington Post': 'Ουσιαστικά βάλαμε την ουρά στα σκέλια και σπεύσαμε ν' απομακρυνθούμε απ' τον Λίβανο'. Η ειρωνία συμπληρώθηκε από μία ανάλογης σημασίας απ' τον δημοσιογράφο Thomas Friedman της 'New York Times', όπου το δημοσίευμά του ανέφερε ότι: 'Η Αμερικανική Δύναμη στο Λίβανο εξουδετερώθηκε από μόλις 12.000 λίμπρες δυναμίτη κι ένα κλεμμένο φορτηγό'.
...συνεχίζεται!
